۱۳۹۱ بهمن ۲۳, دوشنبه

ریشه اصطلاح "کاسه کوزه"




این اصطلاح کاسه کوزه هم از اصطلاحات جالب قدیمی ست که کاربرد های زیاد و مختلفی در فرهنگ شفاهی فارسی دارد. مثلا این اصلاح رایج “کاسه و کوزه را بسر کسی شکستن ” به معنای بی گناهی که همه ٔ تقصیرها را گردن او انداختن (امثال و حکم دهخدا) و یا کاسه و کوزه بهم زدن یعنی بساط را بهم زدن و به هم ریختن و… اما کاسه کوزه یعنی چه؟ اول ببینیم کاسه کوزه دار کیست ؟ کاسه کوزه دار شخصیتی کلیدی در بازی سه قاپ است ! و به نوعی میان دار و داور و بانک ! این بازی محسوب می شود. بازیکنان این بازی مبالغ شرطبندی شان را درون کاسه کوزه انداخته یا به دست کاسه کوزه دار می دهند. شاید همین باعث شده که کاسه کوزه دار در فرهنگ عامیانه فارسی به معنای مطلق قمار خانه دار و کسی که مکان قمار را فراهم می کند هم آمده است ( لغت نامه دهخدا )

مختصر و مفید اینکه ظاهرا هر گاه این سه قاپ بازان دعوایشان می شده و یا مزاحمتشان باعث آزار همسایگان می شده است خودشان یا همسایه های عصبانی ” کاسه کوزه ها “یشان را به هم می زده اند و یا می شکسته اند و گاهی هم بیگناهی این وسط کاسه کوزه ها بر سرش می شکسته است! حالا این اصطلاح که ریشه در سه قاپ و قمار دارد کاربرد وسیعی در فرهنگ شفاهی فارسی دارد و بی آنکه ریشه اش را بدانیم آن را در بسیاری موارد به کار می بریم

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر